Verkrijgbare oliesoorten

Er zijn twee hoofdbestanddelen waaruit alle motorolie is gemaakt, namenlijk basisolie en een additieven pakket. De basisolie maakt tussen de 75 en 95% van de uiteindelijke motorolie uit. Chemische additieven worden toegevoegd om de positieve eigenschappen van de basisolie te verhogen en de negatieve eigenschappen op te heffen.
Er zijn twee soorten basisolie, basisolie op petroleumbasis en synthetische basisolie. Basisolie op petroleumbasis is een geraffineerde vorm van ruwe olie en deze zijn in gebruik sinds de ontwikkeling van de motorolie. Synthetische basisolie daarentegen wordt in een laboratorium gemaakt speciaal met smering als doel. Deze bevatten geen verontreinigingen die via raffinage verwijderd moeten worden. Synthetische basisolie is ontwikkeld in het begin van de 20ste eeuw maar worden pas sinds de zeventiger jaren gebruikt in automobiel toepassingen.

Basisolie op petroleumbasis moet een aantal raffinage stappen ondergaan teneinde de volgende wenselijke eigenschappen te verkrijgen:
-Viscositeitsindex, is een aanduiding van het vermogen van de olie om zijn viscositeit te behouden over een breed temperatuursgebied. Hoe hoger het viscositeitsnummer, hoe minder de viscositeit van de olie veranderd met het veranderen van de temperatuur. Over het algemeen hebben betere oliesoorten een hogere viscositeitsindex.
-Prestatie bij lage temperaturen, hoe beter een olie vloeit bij lage temperaturen, hoe beter zijn smeereigenschappen zijn bij lage temperaturen. Goede prestatie bij lage temperaturen geeft een snellere motorbescherming bij koude start in koude klimaten. 
-Prestatie bij hoge temperaturen, hoe goed houdt de olie zich onder extreem hoge temperaturen, zal de olie makkelijk verbranden, zal het metaal op metaal contact niet kunnen voorkomen als gevolg van viscositeitsverlies (shearing). Betere olie heeft betere eigenschappen bij extreem hoge temperaturen.
-Oxidatie weerstand, oxidatie van de olie vind plaats zodra zuurstof met bestanddelen van de olie reageert en zodoende sludge en andere afzettingen in de motor vormt. Oxidatie leidt tot een hogere viscositeit met als gevolg dat de motor harder moet werken om de olie rond te pompen. 

Hydrocracked en moleculair veranderde basisolie, deze zijn niet gemaakt uit echte synthetische basisolie maar zijn zo zuiver en geraffineerd dat zij daarvoor kunnen doorgaan. Het is legaal om hydrocracked olie op petroleum basis als synthetisch te bestempelen hoewel zij niet automatisch dezelfde prestatie zullen hebben als echte synthetische olie zoals PAO (Poly Alfa Olefins) en Esters. Hydrocracking omvat het breken en fragmenteren van moleculaire structuren van de olie in zeer stabiele structuren met als resultaat een eindproduct dat een beter viscositeitsbehoud, een betere temperatuurbestendigheid en een betere weerstand tegen oxidatie heeft. Hydrocracked olie bevat nog steeds verontreinigingen maar deze zijn minimaal en dit proces kan worden gebruikt om een zeer breed scala aan ruwe oliesoorten te veranderen in goed presterende basisolie.

Synthetische basisolie heeft weinig gemeen met basisolie op petroleum basis. Synthetische basisolie is speciaal geproduceerd en laag voor laag opgebouwd met maar een doel, optimale smering, terwijl minerale basisolie geschikt is gemaakt om aan zijn taak te voldoen. Bij synthetische basisolie bepaald de fabrikant eerst voor welk doel het uiteindelijke product gebruikt gaat worden. Zodra dat is bepaald wordt er onderzoek gedaan naar welke smeereigenschappen het best geschikt zijn om aan het uiteindelijke doel te voldoen. Pas dan wordt er begonnen met het fabriceren van de basisolie.
In eerste instantie lijkt het fabriceren van synthetische basisolie eenvoudiger dan het fabriceren van basisolie uit ruwe olie. Materialen met een laag moleculair gewicht worden onder chemische reactie samengevoegd om materialen met een hoger moleculair gewicht te vormen met zeer specifieke smeereigenschappen. Het is niet nodig om verontreinigingen te verwijderen of de structuur te veranderen om dat er vanaf het begin af aan geen verontreinigingen zijn. Ervaring is echter zeer belangrijk bij het fabriceren van goede synthetische basisolie. Synthtische basisolie op de juiste manier gefabriceerd heeft de volgende voordelen over basisolie uit ruwe olie: betere smeereigenschappen bij zowel lage als hoge temperaturen, betere oxidatie en extreme temperatuurbestendigheid, betere wrijvingseigenschappen en een langere levensduur van de olie. 

Additieven motorolie

Hoewel de basisolie een bepalende factor is in de smeereigenschappen van de motorolie spelen chemische additieven een net zo belangrijke rol om de kwaliteit als smeermiddel te garanderen. Het additieven pakket van een olie is ontworpen om verschillende taken te volbrengen en elke afzonderlijke taak wordt verzorgt door een specifiek type chemicalie. De kwaliteit van de chemicalieen en de manier waarop deze zijn samengevoegd met de basisolie speelt een grote rol in het bepalen hoe goed het eindproduct zijn werk doet. Naarmate de kwaliteit van de additieven beter is stijgt ook de prijs van het eindproduct.

Voorbeelden van veel gebruikte motorolie additieven zijn:

Detergerende additieven - neutralizeren onzuiverheden in de motorolie.

Anti corrosie additieven - beschermen tegen roestvorming.

Anti oxidatie additieven - beschermen tegen veroudering van de motorolie.

Viscositeits modificatoren - bepalen de viscositeit van de motorolie op bedrijfstemperatuur.

Gietpunt verlagende additieven - zorgen ervoor dat de motorolie blijft stromen bij zeer lage temperaturen.

Wrijvings modifiers - verminderen de wrijving in de motor.

Extreme druk additieven - zorgen voor een smeerfilm zelfs bij extreme drukken.

Anti slijtage additieven - verminderen slijtage van de motor.

Dispergeer middelen - houden onzuiverheden in de motorolie fijn verdeeld.

Antischuim middelen - voorkomen dat de motorolie gaat schuimen.